Với giá cho thuê chỉ khoảng 25.000 đồng/m2, nhà ở xã hội Đặng Xá dù chưa xây xong nhưng đã thu hút sự quan tâm của nhiều người.
Mặc dù phải đến đầu năm 2015, những căn nhà ở xã hội (NƠXH) cho thuê đầu tiên của Cty Đầu tư Phát triển hạ tầng Viglacera (thuộc TCty Viglacera) tại KĐT Đặng Xá 2 (Gia Lâm – Hà Nội). Nguyên do là bởi, nhu cầu thuê nhà của người dân tại các đô thị như Hà Nội rất lớn, trong khi quỹ nhà cho thuê lại quá hạn hẹp.
Doanh nghiệp chưa mặn mà với nhà cho thuê
Hiện tại Hà Nội mới chỉ có 3 dự án xây dựng NƠXH cho thuê, thuê mua (sử dụng quỹ đất 20%) là dự án CT19 KĐT Việt Hưng (quận Long Biên) với quy mô 515 căn hộ; dự án cho thuê mua với quy mô 300 căn hộ cũng tại KĐT này và 300 căn hộ để cho thuê, 300 căn hộ để cho thuê mua tại KĐT Đặng Xá vừa được Viglacera khởi công tháng 5 vừa qua.
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng, phát triển nhà ở là trách nhiệm của nhà nước, xã hội và người dân. Cùng với việc phát triển nhà ở thương mại, chương trình phát triển NƠXH là để đáp ứng nhu cầu của một bộ phận không nhỏ những người làm công ăn lương, người thu nhập thấp.
Còn với những người không đủ điều kiện để mua NƠXH thì có thể thuê nhà. Muốn vậy, phải có quỹ nhà cho thuê. Nhà nước khuyến khích DN và người dân phát triển quỹ nhà cho thuê.
Để thúc đẩy phát triển loại hình NƠXH cho thuê, Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) hiện đã dành hẳn một chương để quy định về chính sách NƠXH. Trong đó, nhà nước có chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng; miễn, giảm tiền sử dụng đất và có các hình thức hỗ trợ về tài chính để các đối tượng khó khăn có điều kiện cải thiện nhà ở…
Đặc biệt, dự thảo cũng quy định yêu cầu chính quyền địa phương phải quy hoạch các khu vực riêng để lập dự án đầu tư xây dựng NƠXH để cho thuê.
Còn theo Nghị định 188/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển và quản lý NƠXH, ngoài vấn đề nhà ở được đại bộ phận người dân quan tâm là nhà để bán thì chủ đầu tư dự án phát triển NƠXH bằng nguồn vốn ngoài ngân sách phải dành tối thiểu 20% tổng diện tích sàn nhà ở trong phạm vi dự án dành để cho thuê; sau thời gian tối thiểu là 5 năm, kể từ thời điểm bắt đầu cho thuê thì chủ đầu tư dự án được phép bán quỹ nhà ở này.
Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, nguồn cung NƠXH cho thuê quá ít tại các đô thị lớn là do nhiều DN BĐS không mặn mà với loại hình này. Trong khi đó, ngay cả quỹ NƠXH nói chung hiện nay cũng vẫn còn thiếu, chưa nói gì đến NƠXH dành cho thuê, thuê mua lại càng ít.
Hầu hết các DN chỉ chú trọng đầu tư xây dựng nhà ở để bán nhằm thu hồi vốn nhanh. Còn xây NƠXH cho thuê thì lại cần có thời gian thu hồi vốn dài. Đây là nguyên nhân khiến các DN BĐS không mặn mà với loại hình nhà ở này.
Thể hiện trách nhiệm với cộng đồng
Ông Trần Anh Tuấn, Giám đốc Cty Đầu tư Phát triển hạ tầng Viglacera chia sẻ: “Nếu không bắt buộc thì không ai muốn làm NƠXH cho thuê vì bỏ tiền chẵn thu tiền lẻ, nhưng vì trách nhiệm với cộng đồng, uy tín của DN nên chúng tôi vẫn dành 20% quỹ NƠXH cho thuê, thuê mua với mức giá ưu đãi khoảng 25.000 đồng/m2”.
Cũng theo ông Tuấn, trong tổng số 1.500 căn NƠXH giai đoạn 3 KĐT Đặng Xá, chủ đầu tư sẽ dành 20% quỹ căn hộ để cho thuê, 20% để cho thuê mua và số còn lại để bán. Như vậy, để thuê căn hộ có diện tích trung bình khoảng 50m2 thì chỉ mất khoảng 1,2 triệu đồng/tháng, trong khi bên ngoài KĐT giá thuê khoảng 2,6 triệu đồng/tháng đối với loại căn hộ tương tự.
Cũng theo tính toán của ông Tuấn, với giá bán căn hộ khoảng 9 triệu đồng/m2 và giá thuê là 1,2 triệu đồng/tháng với căn hộ khoảng 50m2 thì cho thuê phải mất 30 năm mới thu hồi được vốn.
Do vậy, việc cho thuê là không có lãi. Tuy nhiên, theo quy định của nhà nước thì sau 5 năm cho thuê loại căn hộ này được phép bán và ưu tiên bán cho người đang thuê. Khi đó, DN may ra có lãi trong phạm vi khống chế khoảng 10% theo đúng quy định.
“Giá thuê rẻ như vậy là do chính sách ưu đãi được hưởng từ nhà nước đối với NƠXH. Phát triển NƠXH là trách nhiệm của DN khi tham gia đầu tư, còn để kinh doanh lời lãi thì chắc không có đơn vị nào làm”, ông Tuấn nhận định.